Kira gelir vergisi için uygulanacak istisna tutarı belli oldu!
2021 yılı için kira gelir vergisi kapsamında 7 bin liralık kısım istisna tutulacak. 2022 yılı için belirlenen konut istisna tutarı ise 9 bin 500 lira oldu.
Gayrimenkul sahiplerinin ödediği vergiler şu şekilde:
- Kira gelir vergisi,
- Emlak vergisi,
- Değer artış kazancı vergisi ve
- Çevre temizlik vergisi.
Konut ve işyeri sahipleri için kira geliri beyan dönemi başlıyor. Kira geliri elde edenler için başlayacak olan beyan dönemi başlangıç tarihi; 1 Mart 2022. Gayrimenkul sahipleri elde ettikleri gelirler için belirli bir limite kadar istisna hakkına sahip oluyor. 2021 yılı için belirlenen konut istisna tutarı ise 7 bin liraydı. Bu tutarı geçmeyen gelirler için beyan gerekmiyor. İstisna tutarının üstünde gelir sahibi olup da bildirmeyenler veya eksik bildirinler ise istisna hakkını kaybediyor. 2022 yılında geçerli olması belirlenen konut istisna tutarı ise 9 bin 500 lira.
İşyeri kira geliri elde eden vatandaşlar için de beyan sınırı ayrıca belirleniyor. 2021 yılı işyeri kira geliri beyan sınırı 53 bin lira olarak belirlenmiştir. 2022 yılında ise bu sınır 70 bin lira olacak.
Kiradan gelir elde eden ev sahipleri ödemelerini Mart ve Temmuz aylarındaki iki taksit ile ödüyor. Beyan döneminde kiradan elde edilen gelir belirtiliyor, daha sonra taksitle vergisi ödeniyor. 2020 yılı için beyan edilen toplam kira gelir tutarı 53,6 milyar TL olarak kayıtlara geçti.
Geli İdaresi Başkanlığı’na sıkça sorulan sorular
Kira geliri ve vergileri konusunda en çok merak edilen sorular nelerdir? Sorular ve Gelir İdaresi Başkanlığı‘nın yanıtları şu şekilde:
1. Kimler Kira Gelir Vergisi Ödemez?
“Gayrimenkul sermaye iradının mükellefi, kira gelirine konu mal ve hakların sahipleridir. 2021 yılı için mesken kira gelirlerinin 7000 lirası, 2022 yılı için ise 9500 lirası gelir vergisinden istisnadır. Bu tutarın altında kalan mesken kira gelirleri için yıllık gelir vergisi beyannamesi verilmez. Beyana tabi geliri sadece kira geliri olan mükelleflerden, bir takvim yılı içinde elde ettiği konut kira geliri 2021 yılı için belirlenen istisna tutarı olan 7000 lirayı aşanlar beyanname verecek. 1 Ocak-31 Aralık dönemine ait beyana tabi gayrimenkul sermaye iradı gelirleri için Mart’ın birinci gününden son günü akşamına kadar beyanname verilmesi gerekiyor.”
2. İstisna Nasıl Uygulanır?
“Geçen yıl için mesken kira gelirinin 7 bin lirası istisna. Bu tutarın üzerinde mesken kira geliri elde edilmesi halinde verilecek yıllık gelir vergisi beyannamesinde beyan edilen kira gelirinden istisna tutarının düşülmesi gerekir. Kira gelirinin yanında ticari, zirai veya mesleki kazancını beyan etmek zorunda olanlar, istisna uygulamasından yararlanamıyor. Konut kira geliri elde eden kişilerin, yıllık olarak tespit edilen istisna tutarının altında kira geliri elde etmesi halinde vergi dairesinde mükellefiyet kaydı açtırmasına, beyanname vermesine gerek bulunmuyor.”
3. Birden Fazla Konut Varsa Vergi Nasıl Ödenir?
“Bir konuta birden fazla kişinin ortak olması halinde; bu konuttan elde edilen kira gelirlerinin vergilendirmesinde her bir ortak istisnadan ayrı ayrı yararlanabilir. Bir mükellefin birden fazla konuttan kira geliri elde etmesi halinde ise istisna kira gelirleri toplamına bir defa uygulanır.”
4. İşyeri Kira Gelirine de İstisna Uygulanıyor mu?
“İstisna uygulaması, sadece, konut olarak kiraya verilen gayrimenkullerden elde edilen gelirler için söz konusudur. Örneğin, mesken ve işyeri kira gelirinin birlikte elde edilip beyan edilmesi halinde, istisna sadece mesken kira gelirine uygulanır. İşyeri kira gelirine istisna uygulanmıyor.”
5. Geliri Beyan Etmeyen Ne Kadar Ceza Öder?
“Kira geliri elde etmesine rağmen kira gelirini beyan etmeyenler ya da düşük beyan edenlerin tespiti halinde ceza kesiliyor. Kira bankadan ödenmezse ayrı ceza, beyanname verilmezse de ayrı cezası var. Bu ceza günümüz itibariyle kira bedelinin yüzde 5’i kadar (her bir işlem için) öngörülüyor.
Mükellefler tarafından o yıla veya geçmiş yıllara ait olarak tahsil edilen kira bedelleri, tahsil edildiği yılın hasılatı sayılır. Örneğin; 2018, 2019 ve 2020 yılları kira gelirleri topluca 2021 yılında tahsil edilirse, 2021 yılının geliri olarak dikkate alınır.”
6. Eksik Beyanda İstisna Hakkı Yanar mı?
“Konut kira gelirinin beyan edilmemesi veya eksik beyan edilmesi halinde istisnadan yararlanılamaz. Ancak, idarece herhangi bir tespit yapılmadan önce, süresinde beyan etmedikleri veya süresinde verdikleri beyannamede yer almayan konut kira gelirlerini kendiliklerinden verecekleri beyanname ile beyan edenler istisnadan yararlanabilir.”
7. Kira Bedelinin Hiç Olmaması Halinde Ne Yapılmalı?
“Kira bedelinin hiç olmaması veya düşük olması halinde, “emsal kira bedeli” esas alınır. Buna göre;- Gayrimenkulün bedelsiz olarak başkalarının kullanımına bırakılması, kiraya verilen gayrimenkulün kira bedelinin emsal kira bedelinden düşük olması, hallerinde emsal kira bedeli esası uygulanır.”
8. Kendi Konutunu Kiraya Verip Kiraya Çıkanlar Ne Yapmalı?
“Sahibi oldukları gayrimenkulleri konut olarak kiraya verenler, gerçek gider usulünü seçmeleri halinde, buradan elde ettikleri kira gelirinden, oturdukları konut için ödedikleri kira bedelini gider olarak indirebilirler. Türkiye’de yerleşik olmayan kişilerin (çalışma veya oturma izni alarak altı aydan daha fazla bir süredir yurt dışında yaşayan Türk vatandaşları dâhil), yabancı ülkelerde ödedikleri kira bedelleri Türkiye’de elde ettikleri kira gelirinden gider olarak indirim konusu yapılamaz.”